Meldprotocol voor leden

Meldprotocol (vermoedens van) seksueel ongewenst gedrag of seksueel misbruik.

Muziekvereniging Semper Crescendo Reek hecht veel waarde aan een sociaal veilige omgeving en heeft daarom dit meldprotocol opgesteld. De gezamenlijke vertrouwenscontactpersonen van de verenigingen binnen Reek zijn degenen die als eerste aanspreekpunt gelden voor eenieder die opmerkingen of vragen heeft met betrekking tot seksueel ongewenst gedrag, ander grensoverschrijdend gedrag zoals pesten agressie, discrimineren of een conflictsituatie.

Dit meldprotocol beschrijft hoe je volgens het bestuur van Muziekvereniging Semper Crescendo Reek moet handelen bij situaties waarin sprake is van (vermoedens van) seksueel ongewenst gedrag of seksueel misbruik. Let wel: een melding is géén beschuldiging! Na een melding wordt zorgvuldig en objectief onderzocht wat er aan de hand is. Er is oog voor zowel de privacy en belangen van het vermoedelijke slachtoffer als die van de beschuldigde.

Het meldprotocol biedt bescherming aan de melder, aan het vermoedelijke slachtoffer en aan degene die beschuldigd wordt. Het protocol geeft ook een verplichting, namelijk te handelen op de door het bestuur vastgelegde manier.
Het meldprotocol heeft betrekking op het contact tussen docenten (al diegenen die met  kinderen/jongeren tot 18 jaar werken of in aanraking komen) en kinderen/jongeren en op grensoverschrijdende contacten tussen kinderen/jongeren onderling. Melden kan leiden tot aangifte wanneer er sprake is van een (vermoeden) van een strafbaar feit. Verder kan melding leiden tot (voorlopige) maatregelen ten opzichte van de beschuldigde. Het bestuur is verantwoordelijk om op een zo zorgvuldig mogelijk en objectieve wijze met elke melding
om te gaan.

1. Wat is seksueel misbruik?
Er bestaan vele uitingsvormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij kinderen. Sommige gedragingen zijn door het duidelijke (strafbare) seksuele karakter niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. Maar bij sommige gedragingen kunnen vloeiende overgangen bestaan tussen wat je wel en wat je niet als seksueel en ongewenst kunt typeren.

Als criterium kan worden gehanteerd: zijn het welzijn van het kind en zijn lichamelijke en psychische integriteit in het geding?
Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn de ‘gevoelens van het jeugdlid’ en niet de ‘gedachten of bedoelingen van de volwassene’ bepalend.
Wij richten ons op de preventie van seksueel grensoverschrijdend gedag en op het voorkomen van seksueel misbruik binnen de vereniging. Onder grensoverschrijdend gedrag vallen ook gedragingen die kunnen leiden tot seksueel misbruik, of het scheppen van een klimaat waarin misbruik gedijt. We hebben een gedragscode ontwikkeld die elk seksueel grensoverschrijdend gedrag buiten de orde verklaart. Een jeugdlid is aan de zorg en waakzaamheid van onze vereniging toevertrouwd. Die gedragscode is dus onverminderd van kracht op al diegenen die jeugdleden begeleiden.

2. Om welke gedragingen gaat het?
In onze gedragscode staat duidelijk verwoord welke gedragingen niet zijn toegestaan. Enkele voorbeelden:

• alle seksuele contacten met kinderen tot 18 jaar;
• een seksueel/erotisch geladen sfeer scheppen (ook via afbeeldingen, post, telefoon, sms, e-mail, internet);
• intieme relaties tussen jeugdleden en begeleiders;
• ongewenste aanrakingen.

3. Signaleringstaak bij vermoeden van seksueel ongewenst gedrag voor alle leden en vrijwilligers binnen
muziekvereniging Semper Crescendo Reek.
Alle leden en vrijwilligers binnen de vereniging hebben een taak in het signaleren van (vermoedens van) seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag. We verwachten dat zij niet alleen de grovere vormen serieus nemen, maar ook de zogenaamde ‘kleinere’ grensoverschrijdingen. Deze komen het meest voor en zijn vaak een signaal voor een klimaat waarin ernstigere vormen meer kans kunnen krijgen. Wanneer je mildere vormen van grensoverschrijdend gedrag signaleert, verwachten we dat je de betreffende perso(o)n(en) daarop aanspreekt en corrigerend optreedt.

4. Meldplicht bij (vermoedens/signalen) van seksueel misbruik.
Iedereen die seksueel misbruik vermoedt, of erover hoort, is verplicht dit te melden bij het bestuur of bij de door het bestuur daarvoor aangestelde vertrouwenscontactpersonen. Wanneer leden of vrijwilligers twijfelen over de ernst of het terecht zijn van een vermoeden, geldt een consultatieplicht bij een vertrouwenscontactpersoon die zij om advies kunnen vragen.

Bij (vermoedens van) seksueel misbruik ga je niet meteen zelf tot handelen over, maar schakel je meteen
de vertrouwenscontactpersonen of het bestuur in.
De meldplicht overstijgt alle andere belangen die in het geding zouden kunnen zijn, zoals de wens tot
geheimhouding bij het slachtoffer. Het is niet aan leden en vrijwilligers om aan waarheidsvinding te doen,
dit kan een eventueel juridisch traject verstoren.

5. Voorlopige zwijgplicht na een melding.
Naast de meldplicht geldt een voorlopige zwijgplicht voor het bestuur, de melder en elke ander persoon binnen de vereniging ten opzichte van derden. Natuurlijk kunnen deze betrokkenen zich wel uiten bij (één van) de vertrouwenscontactpersonen.
Een voorlopige zwijgplicht is nodig zodat er niet meer personen bij een zaak worden betrokken dan voor een zorgvuldige behandeling noodzakelijk is. Er moet worden voorkomen dat geruchten ontstaan en iemand al bij voorbaat als ‘schuldig’ wordt bestempeld. De zwijgplicht is ook belangrijk om te zorgen dat een eventuele strafrechtelijke procedure niet wordt belemmerd.

6. Hoe te handelen bij vermoedens of feiten rond seksueel misbruik?
Er zijn vele signalen die op seksueel misbruik kunnen duiden, maar het belangrijkste signaal is misschien wel: ik heb het gevoel dat er iets niet klopt.

Ga bij jezelf het volgende na en probeer alleen feiten te benoemen:

• Wanneer begon de ongerustheid? Waardoor? Wat is er precies gebeurd?
• Om welke signalen gaat het? Wanneer doen ze zich voor?
• Zijn er geleidelijke of plotselinge gedragsveranderingen? Hoe lang is dit al aan de hand?

Het kan ook zijn dat een jeugdlid je spontaan vertelt over het misbruik, een ouder zijn zorgen naar je
uitspreekt, of dat je het zelf ter plekke constateert.

SAMENVATTEND:

DOEN!

• Zorg voor de veiligheid van het kind/de jongere.
• Als je iemand op heterdaad betrapt:

– Laat het slachtoffer niet alleen;
– Meld het onmiddellijk aan het bestuur of één van 4 de vertrouwenscontactpersonen;
– Als de situatie bedreigend is: bel 112 zodat de politie kan ingrijpen;
– Laat de toestand zoveel mogelijk onaangeroerd in verband met eventueel sporenonderzoek.
– Bel de zedenpolitie (112), meld waarover het gaat en vraag om instructies.

• Stel zo weinig mogelijk vragen. Luister en stel het kind/de jongere op zijn/haar gemak.
• Schrijf alles zo letterlijk en feitelijk mogelijk op, ook de vragen die je zelf hebt gesteld.
• Vertel dat je verplicht bent het verhaal aan het bestuur te melden, maar dat er geen stappen buiten medeweten van het slachtoffer om worden genomen.
• Meld het vermoeden direct bij het bestuur. Bij twijfel consulteer de vertrouwenspersoon.
• Verwijs de persoon desgewenst naar een vertrouwenspersoon.
• Blijf beschikbaar voor het kind/de jongere en blijf de normale begeleiding bieden.

NIET DOEN!

• Handel nooit op eigen houtje! (en meld dus onmiddellijk bij bestuur of de vertrouwenscontactpersonen)
• Hoor het vermoedelijke slachtoffer niet uit! Het uithoren van het vermoedelijke slachtoffer en/of het spreken met contactpersonen van het vermoedelijke slachtoffer kan een eventueel juridisch traject verstoren. Het is niet aan jou om aan waarheidsvinding te doen!
• Neem bij een vermoeden nooit zelf contact op met de vermoedelijke pleger, ook niet als het een bekende is! De beste manier om het misbruik te stoppen en aan te pakken, is een objectief en een officieel onderzoek.
• Denk aan de (voorlopige) zwijgplicht!
• Beloof nooit geheimhouding, ook niet wanneer een slachtoffer erom vraagt!

Reek heeft voor alle verenigingen vier gezamenlijke vertrouwenscontactpersonen aangesteld. Deze
vertrouwenscontactpersonen worden ingeschakeld indien er een vermoeden is van seksuele intimidatie. Onder het kopje vertrouwenscontactpersoon staan de namen en telefoonnummers.

Wat zegt de wet?
De Nederlandse wetgeving geldt voor iedereen, dus ook voor gebeurtenissen die zich binnen dan wel buiten de vereniging afspelen. In het Wetboek van Strafrecht stellen diverse wetsartikelen bepaalde seksuele gedragingen strafbaar. Deze zijn daarmee ook binnen de vereniging allen van kracht.
Eén wetsartikel 249 willen we hier met name noemen:
“Hij die ontucht pleegt met zijn minderjarig kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil, een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of een geldboete van de vierde categorie”.

Volgens de wet is iemand minderjarig als hij of zij de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt. De definitie van seksueel grensoverschrijdend gedrag luidt:

Elke vorm van seksueel gedrag of seksuele toenadering, in verbale, non-verbale, digitale of fysieke zin, opzettelijk of onopzettelijk, die door de persoon die het ondergaat als ongewenst of gedwongen wordt ervaren;

• en/of plaatsvindt binnen een ongelijke machtsverhouding (volwassene-kind, hulpverlener-cliënt, leerkracht-leerling, trainer-pupil, leiding–jeugdlid, e.d.);
• en/of andere handelingen of gedragingen van een soortgelijke aard als die strafbaar zijn gesteld in het
  Wetboek van Strafrecht.

Bij een melding laat het bestuur zich adviseren en eventueel bijstaan door (externe) deskundigen over de verdere handelwijzen:

• gesprek met beschuldigde;
• informatief gesprek met de politie;
• instellen calamiteitenteam;
• in gang zetten meldprocedure;
• aangifte bij politie;
• voorlopige maatregelen t.a.v. de vermoedelijke pleger/beschuldigde;
• veiligstellen en opvang van het slachtoffer;
• informatie aan betrokkenen;
• Nazorg.